In de jaren’70 zijn de muziekstromingen funk en salsa populair geworden. Hoewel de oorsprong van beide muzieksoorten al in de jaren ‘60 en nog eerder ligt, zijn het pas in de jaren ’70 volwaardige aan de jazz gerelateerde muzieksoorten geworden die tot op de dag van vandaag als zelfstandige muziekstromingen door zowel publiek als musici worden omarmd.
De oorsprong van de funk is de zwarte dans- en amusementsmuziek die is gecreëerd door veelal uit de zuidelijke steden van de Verenigde Staten afkomstige musici. Het is een ritmische muziekstijl die sterk leunt op het ritmisch staccato samenspel tussen percussie, baslijnen, slaggitaren en blaasinstrumenten. Het woord funk heeft van oorsprong niet zoveel met muziek te maken. Net als het woord jazz is het van origine een onfatsoenlijk woord dat slaat op een onwelriekende lichaamsgeur. In de Afro-Amerikaanse muziek gebruikte men de aanduiding funky om dat deel van de muziek aan te geven dat los, sexy, langzaam en dansbaar was. De term wordt sinds medio jaren 1960 als genreaanduiding gebruikt.
De muziekstijl was echter in de jazzwereld toen al niet helemaal nieuw meer. Zo componeerde hardbop-pianist Horace Silver in de jaren ’50 al het bluesschema Opus De Funk, dat het sterke, lekkere en bijna lijfelijke blues- en gospelgevoel opriep. Een gevoel dat vervolgens als ‘funky’ werd aangeduid. Aan het einde van jaren’60 werd het echter een volwaardige muziekstroming die verder ontwikkeld werd door de toen al legendarische soulzanger James Brown en zijn band en in zijn kielzog ook door de Amerikaanse band The Meters. De dampende en stampende stijl werd vervolgens opgepikt door bassist en zanger Bootsy Collins, George Clinton (foto), Maceo Parker, Sly & The Familie Stone, The Commodores (met zanger Lionel Ritchie) en The Isley Brothers.
In 1970 richtte George Clinton zijn Parliament/Funkadelic-collectief op en noemde de muziek die zij maakten p-funk. Het basgeluid in dit genre is nog voller, maar ook de jazzinvloeden en de invloed van psychedelische muziek is zeer sterk aanwezig. Funk bleef zich echter ook daarna nog verder vermengen met allerlei muziekstromingen zoals new wave, pop en rock. Grote namen in de jaren’80 die zich met deze vormen van funk bezighielden waren onder meer Prince, maar ook bands als Red Hot Chili Peppers en zelf Queen die in 1980 een grote hit had met het funky nummer Another One Bites the Dust. Funk heeft ook aan de basis gestaan van de disco met groepen als Kool & The Gang, Earth, Wind & Fire, en Chic (de band van gitarist, componist en producer Nile Rodgers). En vandaag de dag wordt funk als samples en grooves nog altijd gebruikt in dance en hiphop. In Nederland zijn Candy Dulfer, Sven Figee (van de band Sven Hammond Soul) en bands als Gotcha!, Seven Eleven en Lefties Soul Connecties bekende musici en groepen die zich door de funk hebben laten inspireren.
Salsa is de internationale verzamelnaam voor muziek van Latijns-Amerikaanse inwoners uit de wijken Spanisch Harlem en El Barrio in New York. Het is een muziekstijl die voortkomt uit de Cubaanse son (oorspronkelijke muziek uit het oosten van Cuba) en Amerikaanse jazz. Uiteindelijk zijn daar ook andere Zuid-Amerikaanse stijlen zoals chachacha, de bolero (ook bekend als de rumba), de cumbia en de merengue aan toegevoegd. De naam zou afkomstig zijn van de Venezolaanse diskjockey Phidias Danilo Escalona, die in 1962 in zijn radioprogramma voor het eerst salsa zou hebben gedraaid. Nou ja, commercieel waren ze in die tijd ook al, want het was ook de naam van de pikante sauzen van de fabrikant die het programma sponsorde.
Salsa is dansmuziek bij uitstek. Een set danspassen in een salsadans is onderverdeeld in 8 tellen verdeeld over twee maten van 4 tellen. Een salsaband bestaat meestal uit een uitgebreide combinatie van instrumenten zoals de conga‘s, timbalen, campana, bongo, guiro, blaasinstrumenten (saxofoons, trompetten, trombones), bas, piano, gitaar, tres en natuurlijk de claves. Moderne bands gebruiken ook wel keyboards ter vervanging van de piano. Bij de aanwezigheid van viool en dwarsfluit (in plaats van de koperblazers) is er sprake van de charanga-bezetting. Verder spelen improvisatie en wisselwerking in de zang (pregon-koor) een grote rol; leadzangers worden soneros, rumberos of pregoneros genoemd.
Aan de salsa zijn grote namen verbonden zoals Tito Puento, Machito, Mongo Santamaria, Willie Bobo, Eddie Palmieri en Ray Barretto. De opwindende en aanstekelijke salsamuziek is nog altijd ongekend populair. Zelfs in ons tamelijk stijve landje met de klompendans en de polonaise als nationale dansiconen. Zo is de door pianist Jan Laurens Hartong (hij is in 2016 overleden) in 1982 opgerichte en nog altijd bestaande salsa-formatie Manteca (vernoemd naar een cu-bop-compositie van Dizzy Gillespie), later is de naam veranderd in Nueva Manteca, een internationaal succes geworden.